Zapotrzebowanie organizmu na składniki odżywcze

Nawet odpowiednio zbilansowana dieta nie zawsze jest w stanie pokryć codzienne zapotrzebowanie naszego organizmu na wszystkie niezbędne dla nas składniki odżywcze. Wydawałoby się to niemożliwe w dzisiejszych czasach przy swobodnym dostępie do urozmaiconego pokarmu. Niestety ze względu na ekspansywny rozwój cywilizacyjny – gdzie często na pierwszym miejscu stawia się ilość, a nie jakość, zdarza się iż wyprodukowana żywność wcale nie jest tak zdrowa i pełna witamin jak byśmy tego chcieli. Uprawiane owoce i warzywa na masową skalę, często na nisko jakościowych glebach, zawierają połowę cennych składników mineralnych. Podobnie sytuacja wygląda z produkcją mięsa, gdzie szczególnie sektor wędliniarski jest nastawiony na “ekonomiczną” produkcję (oczywiście są i również wędliny wysokiej, jakości). Nawet, jeśli bardzo dbamy, o jakość żywności, którą spożywamy to i tak jesteśmy narażeni na niewystarczające zaspokojenie potrzeb naszego organizmu.

Czemu tak się dzieje ?

Dzieje się tak, dlatego iż sama żywność w sobie dostarcza nam tylko prekursor danej substancji. Dopiero po odpowiedniej konwersji w naszym ciele, jest ona przekształcana w substancje docelową. Dobrym przykładem jest tu Beta – karoten, którego sporą ilość spożywamy np. w marchwi. Okazuje się, iż tylko ok. 10 do 15% Beta – karotenu jest przekształcana w naszym organizmie w witaminę A.

Inne przykłady:

Innym przykładem równie dobrze obrazujący problem z zaspakajaniem naszych potrzeb fizjologicznych jest odpowiednia ilość kwasów tłuszczowych Omega 3 (EPA i DHA). Aby dostarczyć tę odpowiednią ilość cennych kwasów tłuszczowych musielibyśmy spożyć dziennie ok. 200 g wysokogatunkowych ryb morskich – np. dzikiego łososia lub dorsza. To zadanie szczególnie w polskich realiach, może być trudne do spełnienia. Aby uzupełnić te luki w naszym wyżywieniu, jakiś czas temu pojawiły się suplementy diety. Miało to związek wraz z rosnącą świadomością zdrowotną społeczeństwa i zainteresowaniem tematyką prawidłowego trybu życia.

Suplementacja

Wraz z rosnącą świadomością zdrowotną społeczeństwa zwiększa się zainteresowanie tematyką prawidłowego trybu życia. Suplementy stały się już nie tylko modą, ale przede wszystkim źródłem specjalnie wyselekcjonowanych i odpowiednio dobranych witamin, minerałów, kwasów tłuszczowych, a także wysokiej jakości białek pochodzenia zwierzęcego. Suplementy diety powinny uzupełniać niedobory tych wszystkich substancji, których organizm sam nie potrafi wytwarzać lub wytwarza za mało. Ma to znaczenie szczególnie teraz w okresie zimowym, gdy nasz organizm jest narażony na różnego typu infekcje. Powinniśmy więc, spożywać w żywności jak najwięcej składników o działaniu bioaktywnym. W naszym menu powinny się wiec znaleźć produkty spożywcze bogate w: retinol (witamina A i karetenoidy), witaminy z grupy B (B1, B2, B5,B6,B7,B9,B12) i oczywiście witamina C – nasz sprzymierzeniec w walce z infekcjami wirusowymi.

Co prócz witamin ?

Obok witamin jednym z najważniejszych składników mineralnych o właściwościach immunomodulujących jest cynk. Niedobór cynku zwiększa podatność na infekcje. O ile źródła witamin możemy znaleźć dość powszechnie w naszej codziennej diecie, to już z cynkiem nie jest tak łatwo. Jego bogatym źródłem są ostrygi, nasiona roślin strączkowych, orzechy, tłuste sery żółte, wątróbka i mięso wieprzowe. Dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek wynosi ok 20 mg/dobę, natomiast w trakcie trwania infekcji wirusowej wzrasta nawet do 150 mg/dobę. Jest to już dawka, która bez odpowiedniej suplementacji trudno zaspokoić tylko dietą.

Selen

Podobnie sytuacja wygląda z selenem. Selen jest ważnym mikroelementem potrzebnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest on podstawowym składnikiem budulcowym dwóch istotnych dla organizmu ludzkiego enzymów: peroksydazy glutationowej i reduktazy tioredoksynowej. Te dwa enzymy mają właściwości silnie antyoksydacyjne- chronią komórki naszego organizmu przez reaktywnymi formami tlenu (wolnymi rodnikami), które uszkadzają materiał genetyczny komórek. Ponadto, selen wywiera pozytywne oddziaływanie na limfocyty T i B – komórek biorących bezpośredni udział w zwalczaniu infekcji. Zapotrzebowanie dzienne na selen wynosi- ok 55 mikrogram wydaje się to być niewiele, ale ze względu na jego znikoma zawartość w naturalnych źródłach pożywienia, często jest trudne do zaspokojenia. Największe ilości selenu znajdziemy w orzechach brazylijskich, pestkach, rybach morskich-sardynki, halibut, łosoś, kasza gryczana. Selen występuje również w roślinach zbożowych, strączkowych, cebuli, brukselce – jednakże tu jego zawartość jest silnie skorelowana z jego obecnością w glebie. Niestety ostatnie badania dowodzą o mocnym zubożeniu polskich biopierwiastek w ten biopierwiastek. Polacy są populacją narażoną na niedobory selenu w diecie, dlatego powinniśmy sięgać po produkty o wysokiej zawartości tego mikroelementu oraz starać się pokryć dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek, a tym samym uniknąć zachorowania na wiele chorób, wynikających z jego niedoborów.

Przyswajalność

Na rynku suplementów diety, dostępnych jest wiele produktów o wysokiej biodostępności witamin i składników mineralnych, które pod względem przyswajalności są w stanie konkurować z ich naturalnymi odpowiednikami. Zazwyczaj jednak ceny takich preparatów, są wyższe od tych przeciętnie wstępujących na pólkach. Racjonalne dawki witamin, minerałów, ziół czy skoncentrowanych składników odżywczych np. białek, mogą wzbogacić wartość odżywczą naszej uboższej diety.